Genel Bilgiler
Dünyanın bir numaralı
rekabet sporu: Yelken
Yelken, sadece rüzgarın gücünü kullanarak bir tekneyi hareket ettirme esasına göre yapılan bir spordur. Yelken, bir spor ilk olarak ilk kez Hollanda’da başladı. Kral II. Charles, 1600’lerin ortalarında sürgünden döndüğünde yelken sporunu İngiltere’ye getirdi.
Sonrasında yelken sporu dünyanın diğer bölgelerine yayıldı. Günümüzde bu spor, müthiş bir fiziksel performans ile yapılmasının yanında eğlence ve sosyal bir aktivite olarak da büyük bir kitleye hitap etmektedir.
1851’den başlayarak dünyanın en iyi yelkencilerinin karşılaştığı yarışmalar düzenlenmiştir.
Yelken yarışlarının format ve standartları World Sailing – Dünya Yelken Federasyonu tarafından belirlenmektedir ve aşağıdaki formatlarda uygulanmaktadır.
FİLO YARIŞI (FLEET RACING)
Teknelerin şamandıra veya coğrafi şekiller ile belirlenmiş bir parkur etrafında yarıştığı en yaygın rekabetçi yelkencilik şeklidir.
EŞ TEKNE YARIŞI (MATCH RACING)
Birbirine karşı yarışan sadece iki tamamen aynı tekneden oluşur. Bu yarış formatı bire bir strateji ve taktik düellosudur ve amaç çok basittir – bitiş çizgisini ilk geçen olmak.
TAKIM YARIŞI (TEAM RACING)
Takım Yarışı birbirine karşı yarışan üç veya dört teknelik iki takımdan oluşur. Mükemmel tekne kullanma becerilerine ve hızlı taktiksel karar vermeye dayanan hızlı tempolu bir yarış stilidir.
AÇIK DENİZ & OKYANUS YARIŞLARI (OFFSHORE & OCEANIC RACING)
Dünya çapında büyük bir kitleye hitap eden, en zor doğa sporlarından biri olarak kabul edilen yarışçılık türüdür. Okyanus yarışı, 800 milin üzerindeki herhangi bir açık deniz yarışı olarak tanımlanır.
ENGELLİ YELKEN YARIŞI (PARA SAILING)
Fiziksel engelli kişilerin engellerinin kategorize edilmesi ile onlara özel dizayn edilmiş teknelerle yapılan yelken yarış türüdür.
Türkiye’de yarışçılık
Ülkemizde 1850 senelerinde ilk filizlerini veren yelken sporu, dönemin Büyükada, Moda ve Yeşilköy sahillerindeki kulüplere bağlı yat sahiplerinin aralarında yaptığı yarışlar ile başlar. 1914-1923 seneleri arasında, çeşitli savaşlar nedeni ile duran yelken faaliyetleri 1923 senesinde Yelken, Kürek ve Yüzme dallarını kapsayan Su Sporları Federasyonu’nun kurulması ile tekrar güncelleşmiştir. 1957 senesinde Yelken branşı Su Sporları Federasyonu’ndan ayrılarak 25 Mayıs 1957’de Türkiye Yelken Federasyonu resmen kurulmuştur. Ancak Türkiyenin 1907 senesinde kurulmuş olan o zamanki adı ile Uluslararası Yat Yarış Birliğine üyeliği çok daha önce, 1932 yılında gerçekleşmiştir.
Türkiye Yelken Federasyonu, yelken sporunu tanıtmak, geliştirmek ve yaygınlaştırmak için yelken okullarının standartlarını belirler, farklı seviyede sporcular için milli takım ve eğitim kampları düzenler, sporcu ve hakem eğitim seminerleri yapar, yarışlar düzenler, düzenlenen yarışları regüle eder, uluslararası platformda ülkemizin her konuda en iyi şekilde temsil edilmesini temin eder.
Günümüzde performans sporunun altyapısını oluşturan hareketli salma sınıflarında Gençlik ve Spor İl Müdürlükleri tarafından düzenlenen il yarışları, özel yarışlar, ulusal yarışlar, mili takım seçme yarışları ve ünvan yarışları düzenli olarak ülkeye yayılmış bir şekilde gerçekleşmektedir. Ayrıca, rekreatif amaçlı olarak yapılan yat yarışları, rüzgar sörfü yarışları ve uçurtma sörfü yarışları da düzenli olarak gerçekleşmektedir.
Olimpiyatlar
ve yelken
Yelken ilk kez 1900 Paris Olimpiyat Oyunlarında olimpik bir spor olarak kabul edildi. O zamandan beri tekne sınıflarının tasarım ve teknolojisindeki gelişmeleri yansıtacak şekilde sürekli olarak gelişti. Son 20 yıldaki tekne ve malzemelerdeki gelişmeler, yelkencilerin hem atletik hem de teknik kapasitelerine her zamankinden daha fazla önem kazandırdı, daha küçük ve daha hafif teknelere yönelik bir eğilim yarattı. Dönem dönem filo yarışı ve eş tekne yarışı formatlarında olimpiyatlar gerçekleştirildi. Günümüzde olimpiyatlarda sadece filo yarışı formatında müsabakalar yapılmaktadır.
Paris 2024 Olimpiyat Oyunlarında kullanılacak olimpik tekneler ve bu teknelere hazırlık için kullanılan teknelerin detayları aşağıdadır.
TEKNE SINIFI ADI | TÜRÜ | SPORCU SAYISI | SPORCU / EKİP AĞIRLIĞI |
Optimist | Altyapı Sınıfı | 1 | 25 – 50 kg |
Laser 4.7 | Altyapı Sınıfı | 1 | 50 – 65 kg |
Laser Radial | Kadınlarda Olimpik Sınıf | 1 | 60 – 78 kg |
Laser Standard | Erkeklerde Olimpik Sınıf | 1 | 75 – 85 kg |
Cadet | Altyapı Sınıfı | 2 | – |
420 | Altyapı Sınıfı | 2 | 100 – 130 kg (Ekip) |
470 | Karışık Olimpik Sınıf (Bir kadın ve bir erkekten oluşan ekip) | 2 | 120 – 140 kg (Ekip) |
RS Feva | Altyapı Sınıfı | 2 | 60 – 100 kg (Ekip) |
29er | Altyapı Sınıfı | 2 | 110 – 130+ kg (Ekip) |
49er fx | Kadınlarda Olimpik Sınıf | 2 | 120 – 140 kg (Ekip) |
49er | Erkeklerde Olimpik Sınıf | 2 | 150 – 160 kg (Ekip) |
Nacra 15 | Altyapı Sınıfı | 2 | 110 – 130+ kg (Ekip) |
Nacra 17 | Karışık Olimpik Sınıf (Bir kadın ve bir erkekten oluşan ekip) | 2 | 130 – 150 kg (Ekip) |
Techno 293 | Altyapı Sınıfı | 1 | 35 – 65 kg |
IQFoil Junior | Altyapı Sınıfı | 1 | – |
IQFOil Youth | Altyapı Sınıfı | 1 | – |
IQFoil Olimpik | Kadınlarda ve Erkeklerde Olimpik Sınıf | 1 | – |
Twintip | Altyapı Sınıfı | 1 | – |
Formula Kite Junior | Altyapı Sınıfı | 1 | – |
Formula Kite | Kadınlarda ve Erkeklerde Olimpik Sınıf | 1 | – |
Yalıkavak Yelken Kulübünde yarışçılık
Kulübümüzde düzenli olarak gerçekleştirdiğimiz yaz kursları ile öncelikle yelkenciliği yayma ve yelken sporunun özellikleri ile çocuk ve gençlerin hayatında olumlu bir etki yaratmaya çalışıyoruz.
Ancak yelkeni seven ve sporcu olmak isteyen katılımcılarımız için de en iyi kulüp ve antrenörlük hizmetini veriyoruz. Türkiye Yelken Federasyonu tarafından belirlenen milli takım seçme sistemi doğrultusunda hedef seçme yarışları için sporcularımızı yıl boyunca hazırlıyor, yelkencilikteki en gurur verici mertebe olan milli formayı giyebilmeleri için onlara bu yolda eşlik ediyoruz.
Yalıkavak Yelken Kulübünde Optimist, Laser 4.7, Laser Radial, Laser Standard ve Techno 293 sınıflarında kapsamlı antrenman ve yarış programları gerçekleştirmekteyiz. Türkiye’nin en iyi teknik kadrolarını bünyesinde barındıran kulübümüzde sporcuyu merkezde tutarak kişiye özel yaklaşımlarla sporcularımızın teknik, taktik ve stratejik becerilerini metodik ve bilimsel yöntemler kullanarak geliştiriyoruz.
Kurulduğu günden bu yana başarılarını giderek arttıran kulübümüz, 2021 yılında özellikle dünyadaki en önemli altyapı sınıfı olan Optimist sınıfında ulusal yarışlarda aldığı madalyalar ile performansında büyük bir gelişme yaşamıştır. Bu başarının sürdürülebilir olması, kişilerden bağımsız olarak kulübümüzde bir spor geleneği haline gelmesi için çalışmalarımız dinamik bir yapıda devam etmektedir.
Bilginin nesilden nesile kaybolmadan aktarıldığı, bir önceki jenerasyonun bir sonrakine destek olduğu, birlikte gelişirsek başarabileceğimizin farkında olduğumuz bir aile ortamında sporcularımıza en iyi gelişim sürecini yaşatıyoruz.
Kulübümüzde hedeflerimiz sadece madalya üzerine kurulu değil. Yelken sporunun dinamikleri ile donatılmış, bu gelenekte yetişmesi sebebi ile hayatın diğer alanlarında da başladığı her işi başarabilecek donanıma sahip çalışkan, disiplinli ve entellektüel açıdan gelişmiş gençler yetiştirmek birinci hedefimizdir.
İnanıyoruz ki, madalyalar zaten kendiliğinden gelecektir….